Jak biogazownia redukuje ślad węglowy gospodarstwa? To ważne dla hodowców

Emisja gazów cieplarnianych w rolnictwie to temat, który ostatnio zyskuje coraz większe znaczenie. Od kilku lat duże firmy podejmują działania mające na celu zmniejszenie śladu węglowego w procesach produkcji. Chcąc być konkurencyjnymi, naciskają swoich dostawców, by i oni przestawiali się na bardziej zrównoważoną produkcję. Dlatego hodowcy i rolnicy powinni poważnie zastanowić się, jak zmniejszyć ślad węglowy swoich gospodarstw.

Po co obliczać ślad węglowy?

Przedsiębiorcy coraz częściej mają obowiązek raportować o działaniach, jakie podejmują, by obniżyć emisję gazów cieplarnianych. Obecnie regulacje w tym zakresie obowiązują jedynie duże firmy, zatrudniające powyżej 250 pracowników. Nie oznacza to, że rolnicy i hodowcy mogą spać spokojnie — powinni być gotowi, by sprostać zmieniającym się wymaganiom klientów. A ci coraz częściej pytają swoich dostawców o wielkość śladu węglowego. W przypadku uprawy roślin i hodowli zwierząt badanie tej wartości obejmuje całe funkcjonowanie gospodarstwa, od agrotechniki przez zadawane pasze aż po radzenie sobie z odpadami. Liczba jednostek CO2, wytworzonych na różnych etapach powstawania produktu, sumuje się.

Jak wskazuje delegat Dolnośląskiej Izby Rolniczej, pan Wiesław Mąka, już niedługo rolnikom może być trudniej sprzedawać płody rolne za satysfakcjonującą cenę. Z tego powodu powinni oni dostosować produkcję do zmieniających się wymagań rynku. Wprowadzenie rozwiązań, które pozwolą na dekarbonizację rolnictwa, staje się kluczowe. Konkurencja producentów z innych krajów wkrótce zacznie opierać się też na przewadze i w tym zakresie. Polska generuje jeden z najwyższych w Europie śladów węglowych w produkcji żywności, dlatego szczególnie musimy zadbać o to, by być atrakcyjnymi dostawcami, także dla klientów zagranicznych.

Ślad węglowy w rolnictwie. Skąd biorą się gazy cieplarniane?

Ślad węglowy jest miarą emisji gazów cieplarnianych wywołanych przez działalność człowieka. W rolnictwie jego wpływ jest znaczący, ponieważ sektor ten odpowiada za ponad 10% europejskiej emisji tych substancji (wg Europejskiej Agencji Środowiska, dane na 2019 rok). Wprowadzenie zmian w produkcji roślinnej i zwierzęcej jest kluczowe dla osiągnięcia celów związanych z zatrzymaniem wzrostu temperatur i zmian klimatu.

Głównymi źródłami emisji gazów cieplarnianych w rolnictwie są:

• używanie paliw kopalnych,
• fermentacja beztlenowa zachodząca w układach pokarmowych zwierząt hodowlanych,
• degradacja gleby, co prowadzi do uwolnienia dużych ilości dwutlenku węgla.

Aby ograniczyć emisję, konieczne jest stosowanie nowoczesnych, bardziej przyjaznych środowisku metod produkcji rolnej.

Jak redukować ślad węglowy w gospodarstwie?

Aby zredukować ślad węglowy w rolnictwie, należy stosować bardziej zrównoważone metody produkcji. Jedną z nich stanowi tzw. rolnictwo węglowe, czyli metody uprawy chroniące glebę przed wyjałowieniem, a tym samym uwalnianiem ton węgla z gleby. Są to między innymi:

• uprawa bezorkowa,
• stosowanie w płodozmianie i jako międzyplony roślin strączkowych,
• mulczowanie.

Te praktyki nie tylko zmniejszają emisję gazów cieplarnianych, ale także poprawiają zdrowie gleby, zwiększają produktywność i poprawiają odporność roślin na zmiany klimatu.

Na emisję gazów ma wpływ także to, jak karmione są zwierzęta — dostępne są specjalne pasze zmniejszające intensywność fermentacji w układzie pokarmowym. Nie da się jednak zlikwidować jej całkowicie, gdyż taka jest natura przeżuwaczy. Można za to zniwelować część emisji metanu, wynikającą z gospodarki odchodami zwierząt — i tu z pomocą przychodzi nam biogazownia.

Czy biogazownia zmniejsza ślad węglowy?

Tak, biogazownie pomagają zmniejszać ślad węglowy gospodarstwa, ponieważ wykorzystują biomasę, taką jak odpady rolnicze i resztki komunalne, do produkcji energii elektrycznej i cieplnej. W przeciwieństwie do węgla, który podczas spalania emituje do atmosfery duże ilości CO2, biomasę można wykorzystać do produkcji prądu i ciepła, niwelując emisję gazów cieplarnianych.

Większość tzw. miksu energetycznego w Polsce stanowią prąd i ciepło pochodzące ze spalania węgla. Stawiając biogazownię, zastępujemy węgiel zieloną energią.

Ponadto zagospodarowane zostają odpady w postaci obornika czy gnojowicy, które stanowią źródło metanu. Gaz ten 25-krotnie bardziej niż dwutlenek węgla przyczynia się do tworzenia efektu cieplarnianego. Ma to odzwierciedlenie w przeliczaniu metanu jako ekwiwalent CO2. Natomiast biogaz wyprodukowany w czasie fermentacji zachodzącej w reaktorze od razu jest zużywany, by wytworzyć energię elektryczną i cieplną. Dzięki temu w zimie biogazownia jest instalacją, która sama się ogrzewa, zapewniając również ciepło w budynkach inwentarskich — bez zwiększania śladu węglowego.

Dlatego też biogazownie są uważane za ważny element strategii na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych i osiągania celów dotyczących zmian klimatu. Pomagają rolnikom i hodowcom być bardziej konkurencyjnymi jako dostawcy żywności, zarówno na arenie międzynarodowej, jak i lokalnej.

Biogazownie rolnicze: nie ma odpadów, są surowce

Zagospodarowanie obornika i gnojowicy przez instalację biogazową sprawia, że nie tylko metan przestaje być problemem. Wraz z przefermentowaniem odchodów zwierząt powstaje nawóz, który jest mniej uciążliwy dla środowiska. Tak zwany poferment ma wyższe pH niż gnojowica, dzięki czemu nie zakwasza gleby. Zawiera w sobie więcej azotu w postaci amonowej, co ogranicza wymywanie tego składnika wraz z opadem do wód gruntowych. Jest on również lepiej przyswajalny dla roślin. Kolejną jego zaletą jest brak nieprzyjemnego zapachu, kojarzącego się z nawozami organicznymi. To między innymi dlatego Dolnośląska Izba Rolnicza upatruje w biogazowniach szansę zmiany wizerunku polskiego rolnictwa na arenie międzynarodowej. Biogazownia rolnicza o mocy 44 kW ogranicza rocznie emisję CO2 o prawie 42 000 ton. To ogromna ilość!

Opłacalną instalację rolnik może postawić, posiadając jedynie 60 DJP pogłowia i efektywnie wykorzystywać darmowy, uciążliwy odpad. Rozważasz posadowienie mikrobiogazowni? Skontaktuj się z nami — nasi eksperci pomogą Ci skroić inwestycję na miarę potrzeb Twojego gospodarstwa.